Co to jest groszek cukrowy i czym różni się od zwykłego groszku?
Groszek cukrowy (Pisum sativum var. saccharatum) to roślina strączkowa, którą od wieków ceniono za słodki smak i delikatną strukturę. W przeciwieństwie do klasycznego groszku zielonego, którego spożywa się jedynie nasiona, groszek cukrowy jada się w całości – łącznie ze strąkiem. To właśnie cienki, chrupiący strąk, pozbawiony włókien i wyjątkowo soczysty, czyni go tak atrakcyjnym składnikiem w kuchni. W czerwcu i lipcu króluje na targach i w warzywniakach, ale dzięki uprawom szklarniowym pojawia się czasem już wczesną wiosną.
Najczęściej mylony jest z groszkiem łuskanym lub groszkiem śnieżnym (mangetout), który również można jeść w całości, jednak różni się od niego kształtem i kolorem strąków. Groszek cukrowy ma bardziej obłe, pulchniejsze strąki, podczas gdy groszek śnieżny jest płaski i delikatnie przezroczysty. Obie odmiany nadają się do szybkiego gotowania i jedzenia na surowo.
Kiedy zbierać groszek cukrowy i jak rozpoznać najlepszy moment?
Groszek cukrowy najlepiej smakuje świeżo po zerwaniu. Jego słodycz wynika z wysokiej zawartości cukrów prostych, które po zerwaniu ulegają stopniowej przemianie w skrobię, co sprawia, że strąki stają się mniej przyjemne w smaku. Optymalny moment zbioru to chwila, gdy strąki są już wyraźnie wyrośnięte, ale wciąż delikatne i soczyste. Należy unikać tych, które zaczynają żółknąć lub robią się nadmiernie twarde – to znak, że groszek jest już przejrzały.
Zbiory groszku cukrowego przypadają zazwyczaj na czerwiec i lipiec, choć w cieplejszych rejonach Polski sezon zaczyna się wcześniej. W ogrodzie warto zaglądać do roślin co kilka dni, bo dojrzałe strąki szybko przechodzą w fazę starzenia. Jeżeli planujesz uprawę na własną rękę, sadź groszek wczesną wiosną – najlepiej już w marcu, aby cieszyć się zbiorami na początku lata.
Jak jeść groszek cukrowy – surowy, gotowany czy smażony?
Jedną z największych zalet groszku cukrowego jest jego wszechstronność kulinarna. Strąki są tak pyszne, że z powodzeniem można zjeść je na surowo. Takie świeże, chrupiące groszki świetnie nadają się do sałatek lub jako zdrowa przekąska. Szczególnie dzieci chętnie sięgają po ich słodki smak i delikatną teksturę.
Groszek cukrowy można również krótko gotować – najlepiej na parze przez 2–3 minuty, aby nie utracił koloru i chrupkości. Przegotowany traci swoje największe atuty – soczystość i słodycz. Dobrze sprawdza się także w szybkich stir-fry, czyli daniach smażonych na dużym ogniu – np. kuchni azjatyckiej. Przy smażeniu wystarczy dosłownie 2 minuty w wysokiej temperaturze, aby groszek pozostał jędrny, ale lekko zmiękł.
Warto pamiętać, że groszku cukrowego nie trzeba obierać ani usuwać włókien – jest gotowy do spożycia niemal od razu po umyciu. To właśnie tę prostotę przygotowania kochają nie tylko kucharze, ale i domowi smakosze.
Najlepsze przepisy z groszkiem cukrowym – co można z niego przygotować?
Groszek cukrowy może być dodatkiem do dania głównego, elementem sałatki, przekąską, a nawet składnikiem zupy. Poniżej kilka inspiracji kulinarnej przygody z tym warzywem w roli głównej:
- Wiosenna sałatka z groszkiem cukrowym – połącz strąki groszku z młodym szpinakiem, rzodkiewką i kromkami fety. Dodaj dressing z oliwy i soku z cytryny, dopraw solą i pieprzem. Chrupiąca, lekka sałatka gotowa!
- Makaron azjatycki ze smażonym groszkiem – ugotowany makaron ryżowy podsmaż z tofu, groszkiem cukrowym, marchewką i sosem sojowym. Dodaj świeży imbir, czosnek i odrobinę oleju sezamowego.
- Zupa krem z groszku cukrowego – przesmaż na maśle cebulę i ziemniaki, dodaj pokrojony groszek i bulion warzywny. Gotuj kilka minut, zmiksuj na gładki krem i podawaj z jogurtem naturalnym lub grzankami.
- Groszek cukrowy jako dodatek do obiadu – wystarczy krótko podgotować lub podsmażyć strąki z dodatkiem masła i ziół (np. tymianku), aby uzyskać wyśmienity dodatek do ziemniaków czy grillowanego mięsa.
Pomysłów z groszkiem cukrowym jest znacznie więcej. Można go również marynować, dodawać do hummusu jako chrupiące „łyżeczki” czy komponować z tortillami i wrapami. Nadaje się do dań ciepłych i zimnych – to warzywo, które dobrze odnajduje się praktycznie w każdej kuchni.
Groszek cukrowy – wartości odżywcze i korzyści zdrowotne
Groszek cukrowy to nie tylko pyszny dodatek do potraw, ale też prawdziwa bomba witaminowa. Jest bogaty w witaminę C, która wspiera odporność organizmu, a także w witaminę K niezbędną dla zdrowych kości. Dostarcza korzystne ilości błonnika pokarmowego, poprawiającego trawienie oraz wspierającego cukrzycę typu 2 dzięki wpływowi na poziom glukozy we krwi.
Warzywo to zawiera także witaminy z grupy B, w tym foliany (ważne szczególnie dla kobiet w ciąży) oraz minerały takie jak potas, magnez i żelazo. Niska zawartość kalorii (ok. 40 kcal w 100 g) oraz brak tłuszczu sprawiają, że groszek cukrowy polecany jest osobom na diecie oraz dbającym o linię. Ponadto zawarte w nim przeciwutleniacze działają przeciwstarzeniowo i wspierają ogólną odporność organizmu.
Co ciekawe, groszek cukrowy wykazuje też właściwości prebiotyczne – wspiera rozwój korzystnej mikroflory jelitowej, co przekłada się na lepsze samopoczucie i zdrowie całego organizmu.
Jak przechowywać groszek cukrowy, aby zachować jego świeżość?
Najbardziej smakuje zaraz po zerwaniu, ale jeśli kupiłeś więcej lub zebrałeś we własnym ogrodzie – sprawdź, jak przechowywać groszek cukrowy, aby zachował jak najwięcej wartości.
Najlepszą opcją jest przechowywanie go w lodówce w woreczku foliowym lub pojemniku – koniecznie bez dostępu powietrza, aby nie tracił wilgoci. Przed schowaniem do lodówki nie należy go myć, ponieważ kontakt z wodą może przyspieszyć proces gnicia. W takiej formie zachowuje świeżość do 3–4 dni.
Jeśli chcesz zachować go na dłużej, groszek cukrowy można zamrozić. W tym celu warto go wcześniej blanszować (czyli wrzucić na 1–2 minuty do wrzątku, a następnie schłodzić w zimnej wodzie), dokładnie osuszyć i przełożyć do woreczków foliowych. W zamrażarce może leżeć nawet przez 6–8 miesięcy bez utraty smaku i wartości odżywczych.
Anna Kaczmarowska – autorka bloga BlogKobiety.pl. Tworzy przestrzeń pełną inspiracji dla kobiet, pisząc o urodzie, relacjach, stylu życia i codziennych wyzwaniach. Na blogu łączy autentyczność z praktycznymi poradami, pokazując, że każda kobieta może żyć w zgodzie ze sobą i swoim rytmem.
