Cynamon należy do najstarszych stosowanych przez człowieka przypraw. Z jego cennych właściwości leczniczych korzystali już starożytni Egipcjanie, Grecy i Rzymianie, a wzmianki o nim można znaleźć także w Starym Testamencie. Obecnie cynamon stosowany jest zarówno w kuchni, jak i kosmetyce oraz lecznictwie. Jakie właściwości ma cynamon? Kto powinien na niego uważać? Wszystkie informacje znajdziesz poniżej.
Cynamon — właściwości
Cynamon otrzymuje się z wysuszonej kory cynamonowca, tropikalnej rośliny zimozielonej. Właściwie to niemal każda część tego drzew (kora, liście, kwiaty, owoce i korzenie) ma pewne lecznicze lub kulinarne zastosowanie. Dzieje się tak za sprawą głównych składników, do których należą znajdujący się w korze aldehyd cynamonowy (o właściwościach przeciwnowotworowych, odpowiedzialny za charakterystyczny zapach), obecny w liściach eugenol oraz kamfora, w którą bogate są korzenie cynamonowca.
Jako przyprawa cynamon używany jest od dawna, jednak nasi przodkowie stosowali go głównie do celów leczniczych, m.in. jako środek na dolegliwości układu oddechowego i trawiennego. Oprócz tego cynamon wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwcukrzycowe, przeciwdrobnoustrojowe i przeciwnowotworowe, a także obniża cholesterol i lipidy. Dodatkowo cynamon należy do grupy termogeników – substancji przyspieszających przemianę materii oraz spalanie tłuszczu.
Cynamon — przeciwskazania
Osoby z chorobami wrzodowymi przewodu pokarmowego i skłonnościami do krwotoków bezwzględnie powinny unikać cynamonu. Powinny go także ograniczyć też kobiety ciężarne, ponieważ nadmiar może doprowadzić do przedwczesnego porodu. Również osoby uczulone na cynamon powinny unikać go w postaci naturalnej, jaki i w preparatach.
Rodzaje cynamonu
Wyróżniamy 4 główne rodzaje cynamonu:
- Cynamon cejloński o lekko słodkim smaku i jasnobrązowej, wpadającej w pomarańcz barwie. Ten rodzaj cynamonu charakteryzuje się najniższą zawartością kumaryn. Inne nazwy cynamonu cejlońskiego to cynamon prawdziwy lub cynamon meksykański (Cinnamomum zeylanicum, verum).
- Cynamon indonezyjski (Cinnamomum burmanni) o ostrym smaku i ciemnej, czerwono-brązowej barwie. Charakteryzuje się wysoką zawartością kumaryn oraz silnym aromatem. Jest najtańszy.
- Cynamon wietnamski (Cinnamomum loureiroi) ma ostry i słodki smak, a jego barwa jest ciemna, czerwono-brązowa. Posiada wysoką zawartość kumaryn oraz silny aromat.
- Cynamon chiński, inaczej aromatyczny, kasja (Cinnamomum cassia, aromaticum) o ostrym i gorzkim smaku, oraz ciemnej, czerwono-brązowej barwie. Ma bardzo silny smak i aromat oraz wysoką zawartość kumaryn.
Cynamon — zastosowanie w kuchni
Cynamon ma bogate zastosowanie w polskiej kuchni. Przyprawia się nim potrawy mięsne oraz rybne, dodaje się do owsianek, koktajli oraz dań na słodko. Używany jest również w cukiernictwie, jako dodatek do różnego rodzaju wypieków, deserów, ciast i drożdżówek. Najpopularniejsze są cynamonki, które swoją nazwę wzięły właśnie od cynamonu. Aromatyczna przyprawa znajduje także zastosowanie jako dodatek do kaw, herbat, kompotów, marmolad, likierów, nalewek oraz grzanego wina.
Przepis na cynamonki z ciasta francuskiego
Składniki: 1 płat ciasta francuskiego, 1 łyżka masła, 3 łyżeczki cynamonu, 3 łyżki drobnego cukru, 1 jajko.
Przygotowanie: Ciasto francuskie rozwałkowuj, a następnie posmaruj roztopionym masłem. Cukier wymieszaj z cynamonem i taką mieszanką posyp ciasto. Następnie zwiń je w rulon i pokrój na kawałki. Ułóż każdy kawałek na blasze wyłożonej papierem do pieczenia, zachowując odstępy. Roztrzep jajko i posmarujemy nim cynamonki. Włóż do piekarnika nagrzanego do 180 st. na ok. 15 min.
Przepis na cynamonowe bułeczki
Składniki na ciasto: 250 ml ciepłego mleka, 1 saszetka drożdży instant (7 g) lub 30 g świeżych drożdży, 500 g mąki pszennej, 50 g cukru, szczypta soli, 1 jajko, 2 żółtka, 70 g miękkiego masła, do posmarowania: 1 jajko + 2 łyżki mleka.
Składniki na nadzienie: 70 g masła, 20 g cynamonu w proszku, 2 łyżki cukru wanilinowego, 1/2 szklanki drobnego cukru (trzcinowego lub białego), skórka starta z 1/2 cytryny.
Składniki na lukier: sok z 1 cytryny, ok. 1 i 1/2 szklanki cukru pudru.
Przygotowanie: Do ciepłego mleka wsyp drożdże instant, wymieszaj i odstaw na 5 minut. Drożdże świeże dokładnie rozetrzyj z łyżeczką cukru, następnie dodaj łyżkę mąki oraz 50 ml mleka, wymieszaj i odstaw do wyrośnięcia na 10 minut. Mąkę przesiej do miski, dodaj cukier i sól. Wymieszaj, zrób wgłębienie, wlej w nie mleko z drożdżami instant lub rozczyn ze świeżych drożdży oraz resztę mleka. Wszystko wymieszaj łyżką. Następnie zacznij wyrabiać ciasto, dodając jajko i żółtka. Po ok. 5 minutach wyrabiania dodaj masło i dalej wyrabiaj (ręcznie, hakiem miksera planetarnego lub w maszynie do chleba) przez ok. 10 minut aż ciasto będzie gładkie i sprężyste. Przykryj folią i odstaw na 1,5 godziny do wyrośnięcia. Po tym czasie wyłóż ciasto na stolnicę lub blat i wygniataj przez chwilę, pozbywając się pęcherzy powietrza. Ciasto podziel na 2 części i każdą rozwałkuj na placek o wymiarach 30×30 cm. Placki z ciasta kolejno smaruj roztopionym masłem i posypuj mieszanką cynamonu, cukru wanilinowego, drobnego cukru i startej skórki. Zawiń ciasto w roladki i każdą pokrój w poprzek na 12 plasterków o grubości ok. 2 cm. Wszystkie ułóż na dużej prostokątnej blaszce z zachowaniem odstępów. Odstaw na ok. 45 minut do wyrośnięcia. Piekarnik nagrzej do 180 stopni C. Wierzch bułeczek posmaruj roztrzepanym z mlekiem jajkiem i piecz na złoty kolor przez ok. 20 minut. Po upieczeniu polej lukrem: zagotuj sok z cytryny, dodaj cukier puder i wymieszaj.
Cynamon w uprawie roślin
Cynamon to także przydatna przyprawa w uprawie roślin. Przyprawa bogata jest w aldehyd, który wykazuje działanie przeciwgrzybicze i przeciwbakteryjne, oraz w naturalny fungicyd, który pomaga ukorzenić się większości roślin oraz hamuje zarodniki, mogące powodować gnicie łodyg u naszych sadzonek. Ponadto zabija przędziorki oraz powstrzymuje je przed rozprzestrzenianiem się na pozostałe rośliny domowe, zapobiega rozprzestrzenianiu się rdzy, mączniaka prawdziwego oraz innych chorób grzybowych, a także działa odstraszająco na mrówki, komary i ziemiórki.
Cynamon na ziemiórki — jak przygotować środek odstraszający insekty?
Oprysk z cynamonu to doskonały środek odstraszający insekty, takie jak ziemiórki czy też komary. Aby przygotować oprysk, należy 20-25 kropli olejku cynamonowego rozpuścić w 1-2 szklankach wody. W celu uzyskania emulsji należy dodać do wody kilka kropel płynu do naczyń lub mydła w płynie. Oprysku nie należy stosować częściej niż 2 razy w tygodniu.
Cynamon na ślimaki w ogrodzie
Ślimaki to uciążliwe szkodniki, gdyż wygryzają dziury w liściach i pędach roślin, a siewki potrafią zjeść w całości. Sprawiają także, że rośliny stają się słabsze i są bardziej podatne na choroby. Jeśli chcesz pozbyć się ślimaków, rozsyp przyprawę wokół roślin i rabat. Zapach cynamonu jest na tyle dla nich drażniący, że powinny szybko ulotnić się z Twojego ogrodu.