Kardamon to indyjska przyprawa o niesamowitym aromacie i wyjątkowych właściwościach zdrowotnych. Z tego też powodu znajduje szerokie zastosowanie w medycynie oraz w kuchni. Do czego można dodać kardamon? I czy istnieją przeciwskazania do jego spożywania? Poniżej znajdziesz odpowiedzi na wszystkie pytania.
Czym jest kardamon i jak wygląda?
Kardamon wywodzi się z Indii, gdzie dziko porasta gęste lasy tropikalne. Obecnie uprawiany jest także w Chinach, na Sri Lance i Półwyspie Indochińskim, oraz w Ameryce Środkowej.
Osiąga 2-5 metrów wysokości. Zbudowany jest z dużego, bulwiastego, podziemnego kłącza oraz łodyg, które porastają wydłużone liście mające ok. 70 cm długości i 8 cm szerokości. Kwiaty kardamonu zbierają się w gronach i mają kielichowaty kształt i niebiesko-biały kolor. Gdy przekwitają, powstają z nich torebki z trzema komorami, w których ukryte są maleńkie nasiona – to właśnie one wykorzystywane są jako przyprawa.
Kardamon zbiera się od października do grudnia, a zebrane strąki poddaje się suszeniu. Dostępny jest on pod kilkoma postaciami:
- kardamon mielony,
- kardamon w całych strąkach,
- kardamon w formie wyłuskanych ziaren,
- jako dodatek do gotowych produktów jak herbata czy kawa.
Istnieje kilka odmian kardamonu:
- kardamon malabarski, który jest najbardziej wartościowym gatunkiem, i to z jego upraw pozyskiwana jest najwyższej jakości przyprawa,
- kardamon majsurski, nepalski i jawajski, które w odróżnieniu od kardamonu malabarskiego zawierają mniej substancji odpowiadających za charakterystyczny, korzenny aromat rośliny.
Kardamon — właściwości lecznicze i przeciwwskazania
Kardamon jako lek znany był już w starożytności. Używano go do:
- pobudzania wydzielania żołądkowego,
- jako środek wiatropędny i spazmolityczny,
- do pobudzania apetytu,
- przy skurczach i bólach brzucha,
- w leczeniu chorób dróg oddechowych – kaszlu, astmy, zapalenia oskrzeli,
- w leczeniu chorób układu moczowego – jako diuretyk, w kamicy nerkowej,
- jako afrodyzjak — jego spożywanie pomagało w leczeniu zaburzeń erekcji i impotencji.
Badania naukowe prowadzone pod kątem potwierdzenia pozytywnego wpływu kardamonu na zdrowie nie pozwalają jednak potwierdzić wszystkich ww. właściwości leczniczych. Większość z nich dotyczy bowiem jedynie aktywności in vitro, czyli w warunkach laboratoryjnych, a nie na żywym organizmie. Oficjalnie potwierdzono jedynie działanie poprawiające trawienie i wzmaganie wydzielania soku żołądkowego przez kardamon. Niemiecka Komisja E i WHO rekomendują go w leczeniu dyspepsji.
Jeśli chodzi o przeciwskazania do spożywania kardamonu, są to:
- zdiagnozowana alergia na kardamon lub inne przyprawy korzenne;
- zapalenie błony śluzowej żołądka lub wrzody żołądka;
- kardamon w ciąży również nie jest wskazany, nie powinny go także spożywać kobiety karmiące piersią.
Kardamon na odchudzanie — jak stosować?
Ponieważ kardamon ma właściwości przyspieszające przemianę materii, może wspomóc odchudzanie. Aby skorzystać z jego dobroczynnego wpływu, wystarczy go dodać do herbaty. Olejki eteryczne zawarte w kardamonie pobudzają pracę układu pokarmowego, a co za tym idzie przyspieszają proces trawienia.
Kardamon jako przyprawa — do czego?
Kardamon jest m.in. składnikiem charakterystycznej mieszanki przypraw – curry, która stosowana jest głównie do ryżu i mięsa. W indyjskich restauracjach podaje się czasem ziarna kardamonu po posiłku do przegryzienia. Sam kardamon może być składnikiem marynat, pierników i innych ciast oraz potraw z owocami.
W krajach arabskich kardamon dodaje do kawy, (tzw. gahwa), a w Indiach do herbaty (chai). Przyprawą ta może także wzbogacić smak i aromat alkoholi domowej roboty.
Kardamon do kawy — przepis
Zanim zaczniesz parzyć kawę z kardamonem, przygotuj: moździerz, tygielek, domową kawiarkę lub ekspres ciśnieniowy.
Składniki: 2 czubate łyżeczki mielonej kawy, mielony kardamon lub jego nasiona, 100 ml wody, cukier, miód, cynamon.
Przygotowanie: Łupiny kardamonu rozetnij i wyjmij z nich nasiona. Następnie dokładnie rozetrzyj je moździerzem (możesz także wykorzystać gotową zmieloną przyprawę, którą bez problemu kupisz w większości sklepów). Teraz zaparz aromatyczną kawę. Jeśli robisz to za pomocą tygielka lub domowej kawiarki, wymieszaj kawę ze zmielonym kardamonem według własnego uznania tuż przed zaparzeniem. Jeśli używasz ekspresu ciśnieniowego, dodaj kardamon już po przyrządzeniu kawy. Kawę posłódź cukrem, miodem, dodaj szczyptę cynamonu.
kardamon do herbaty — przepis
Składniki: łyżka strączków kardamonu, łyżka czarnej herbaty, pół litra wody, cukier, mleko (najlepiej skondensowane).
Przygotowanie: Kardamon rozetrzyj w moździerzu i wrzuć do gotującej się wody wraz z herbatą. Po 5-10 minutach gotowania zmniejsz ogień i dodaj mleko oraz cukier. Całość podgrzej i dokładnie wymieszaj, po czym przecedź i wypij. Najlepiej z wysokiego, smukłego czajniczka w stylu arabskim.
Kardamon — cena
W ofercie sklepowej dostępny jest zarówno kardamon mielony, jak i całe ziarna kardamonu. Pierwsza wersja jest zdecydowanie bardziej wygodna w stosowaniu. Za kardamon mielony trzeba zapłacić ok. 19 zł/ 100 g, całe ziarna kardamonu kosztują ok. 39 zł/ 150 g. Najdroższy jest kardamon w strąkach (kilogram potrafi kosztować od 50 do nawet 300 zł).
