Komosa ryżowa, inaczej quinoa lub ryż peruwiański, to bogactwo cennych dla zdrowia składników. Uprawiana już 5 tysięcy lat temu w Ameryce Południowej, obecnie zyskuje coraz większą popularność. Sprawdź, jakie właściwości ma komosa ryżowa i jakie znalazła zastosowanie.
Komosa ryżowa — właściwości odżywcze
Komosa ryżowa pochodzi z Ameryki Południowej, gdzie 5 tysięcy lat temu stanowiła podstawę żywienia Inków. Po dziś dzień nazywana jest tam „świętym zbożem Inków”, „złotym ziarnem Inków” czy też matką zbóż. W okresie wojen była ona podstawowym pożywieniem wśród wojowników, którzy potrzebowali jej, by dodawała im sił i zapewniała uczucie sytości. Jakie właściwości odżywcze posiada komosa ryżowa?
Jest źródłem pełnowartościowego białka
Białko komosy ryżowej jako jedno z nielicznych białek roślinnych zawiera wszystkie aminokwasy egzogenne, czyli takie, które nie są syntetyzowane w organizmie i muszą być dostarczane wraz z pożywieniem. Dodatkowo zawartość białka w komosie ryżowej jest dość wysoka dlatego może być ona alternatywą dla białka pochodzenia zwierzęcego i znaleźć się w diecie wegetarian, diabetyków, a także osób ograniczających mięso ze względów zdrowotnych.
Może zapobiegać nowotworom
Z przeprowadzonych badań wynika, że wyciągi z nasion, kiełków i liści komosy ryżowej hamują proliferację komórek raka szczurzej prostaty, a także ograniczają ich międzykomórkową komunikację za pośrednictwem złącz szczelinowych oraz aktywność migracyjną in vitro.
Zapobiega miażdżycy
Quinoa bogata jest w tłuszcze nienasycone, głównie w kwas linolenowy, oleinowy i linolowy, a ich spożycie przyczynia się do obniżenia poziomu cholesterolu, zmniejsza ryzyko miażdżycy i innych chorób układu krążenia.
Ma działanie przeciwalergiczne, przeciwzapalne, przeciwgrzybiczne przeciwwirusowe i immunostymulujące
Komosa ryżowa zawiera saponiny, dzięki którym wykazuje działanie przeciwalergiczne, przeciwzapalne, przeciwgrzybiczne przeciwwirusowe i immunostymulujące.
Ma działanie antyoksydacyjne
Nasiona komosy ryżowej zawierają dużą ilość flawonoidów (spośród których dominują kwercetyna i kampferol), dzięki czemu quinoa wykazuje właściwości antyoksydacyjne.
Nie zawiera glutenu
Komosa ryżowa uważana jest za roślinę bezglutenową, dlatego zalecana jest osobom z chorobą trzewną. Powinny jednak uważać na nią osoby cierpiące na celiakię, ponieważ przeprowadzone badania wykazały, że może ona aostrzyć przebieg choroby poprzez stymulowanie wrodzonej i nabytej odpowiedzi immunologicznej pacjentów.
Ma niski indeks glikemiczny
Indeks glikemiczny komosy ryżowej wynosi IG=35, ponieważ w jej skład wchodzą głównie węglowodany złożone – na 21,30 g węglowodanów, tylko 0,87 to cukry proste. Ponadto quinoa jest źródłem błonnika, który obniża poziom glukozy we krwi. W związku z tym mogą ją spożywać cukrzycy.
Komosa ryżowa — zastosowanie
Komosa ryżowa występuje w kilku odmianach:
- dolinowa (ang. valley quinoa), która występuje w dolinach (najczęściej na wysokości od 2000-3000 m n.p.m.),
- górska (ang. highland quinoa), która rośnie w rejonie jeziora Titicaca,
- solniskowa – rośnie na obszarze boliwijskich solnisk,
- poziomu morza (ang. sea level quinoa), występująca w Chile,
- subtropikalna, która pochodzi z andyjskiego rejonu Boliwii.
W zależności od odmiany, nasiona quinoi mogą mieć różne kolory. Mogą być białe, czerwone, brązowe lub czarne. Przy czym im ciemniejszy kolor, tym smak jest intensywniejszy, a orzechowy aromat bardziej wyczuwalny.
Komosa ryżowa wyróżnia się lekko słodkawym smakiem, a po ugotowaniu przypomina kuskus. W związku z tym nadaje się zarówno do przygotowywania dań głównych, jak i deserów. Z powodzeniem może zastąpić ryż, kaszę, ziemniaki, czy też makaron. Można ją dodać do zupy, gulaszu oraz sałatek, a także wykorzystać do wypieku ciastek. Prażone ziarna można dodać np. do jogurtu.
