Endometrioza – objawy i leczenie

Endometrioza to choroba ginekologiczna, która dotyka coraz większą liczbę kobiet, z czego 6-15% w okresie rozrodczym. Jej przyczyny nie są znane, ale podejrzewa się, że zależy ona od indywidualnych czynników hormonalnych, genetycznych, immunologicznych i środowiskowych. Jakie są objawy endometriozy i jak ją leczyć?

Endometrioza – co to za choroba?

Endometrioza to choroba, w wyniku której tkanka endometrialna macicy lokalizuje się w obrębie innych narządów. Nastepstwem jest stan zapalny, który prowadzi do blizn oraz zrostów, a także wywołuje silny ból.

Wyróżnia się 3 typy endometriozy: otrzewną, jajnikową i głęboko naciekającą. Zmiany chorobowe mogą być umiejscowione w jajnikach, przegrodzie odbytniczo-pochwowej, przeponie, jelicie grubym, otrzewnej, opłucnej i osierdziu, pęcherzu moczowym, płucach oraz pępku i bliźnie po operacjach brzusznych, np. po cesarskim cięciu.

Choroba może prowadzić do niepłodności, ponieważ stan zapalny obniża jakość komórek jajowych, a plemniki mają o wiele mniejszą zdolność do zapłodnienia. Dlatego kobiety, które przez dłuższy czas mają problem z zajściem w ciąże, powinny wykonać diagnostykę pod kątem endometriozy.

Endometrioza – objawy

Endometrioza jest trudna w rozpoznaniu z uwagi na jej niejednoznaczne objawy. Zdarza się, że kobiety, które mdleją z bólu w czasie miesiączki są zdrowe, a kobiety które nigdy na ból nie narzekały mają zaawansowaną postać choroby. Z tego też powodu endometrioza diagnozowana jest przypadkowo, np. w trakcie leczenia operacyjnego innych schorzeń. Dlatego warto wnikliwie obserwować swój organizm i w razie jakichkolwiek niepokojących objawów udać się do specjalisty. Pozwoli to na szybkie postawienie trafnej diagnozy.

Objawy związane z endometriozą są następujące:

  • silne dolegliwości bólowe – zarówno w okolicach jamy brzusznej, jak i kręgosłupa;
  • bolesne i obfite miesiączki;
  • problemy z zaparciami, (np. na przemiennie z biegunką);
  • kłopoty z oddawaniem moczu
  • krwioplucia lub duszności (w skrajnych przypadkach);
  • czasem pojawia się krwawienie z odbytu i dróg moczowych;
  • dyskomfort w trakcie współżycia;
  • obecność zmian np. torbieli w obrębie układu rozrodczego.

Endometrioza – leczenie

Endometrioza jest nieuleczalna, można jedynie łagodzić jej bolesne objawy. W wielu przypadkach ogniska zapalne należy usunąć chirurgicznie.

Na początek stosuje się farmakoterapię, a dokładnie dwuskładnikowe środki antykoncepcyjne, które hamują działanie jajników. Zalecane są również leki blokujące syntezę estrogenów.

Przy endometriozie warto również zadbać o odpowiednią dietę. Zalecane są produkty bogate w kwasy omega-3 oraz suplementacja witaminami.

Chorobę można wykryć m.in. metodą laparoskopii czy wykonania rezonansu magnetycznego. Lekarze często zlecają również badania USG. Jednak w praktyce nawet podstawowe badanie ginekologiczne pozwala na wykrycie tego problemu.

Endometrioza – leczenie

Pierwszym i głównym objawem endometriozy jest najczęściej ostry ból przed i w trakcie miesiączki. Boleć może również podczas stosunku oraz podczas oddawania moczu i defekacji. Bóle tego rodzaju są pierwszym wskazaniem do badania. Endometrioza wykryta na wczesnym etapie jest łatwiejsza w leczeniu i co najważniejsze — nie przekreśla marzeń o ciąży. Jak wygląda leczenie endometriozy?

Co to jest endometrioza?

Endometrioza jest chorobą ginekologiczną, w której endometrium, czyli błona śluzowa macicy, zaczyna rosnąć w innym miejscu, powodując powstanie guzów, torbieli i zrostów. Rozróżniamy kilka typów endometriozy: otrzewnową, jajnikową oraz głęboko naciekającą.

Szacuje się, że na endometriozę choruje 6-15% ogólnej populacji kobiet, z grupę stanowią kobiety w okresie rozrodczym, jednak zdarza się, że występuje również u młodych dziewcząt oraz kobiet w okresie pomenopauzalnym. Przyczyny choroby nadal nie są znane, chociaż teorii jest wiele. Jedna z nich zakłada zaburzenia w układzie immunologicznym.

Objawy endometriozy

Endometrioza może objawiać się w różny sposób, chociaż do najczęstszych objawów należą bolesne miesiączki, ból podczas stosunku oraz ból przy oddawaniu moczu i defekacji. Często towarzyszy jej także bezpłodność.

Innymi objawami endometriozy mogą być częste migreny, nagłe zmiany nastrojów, problemy ze snem oraz przejściowa utrata miesiączki. Chorobie bardzo często towarzyszy również ból w miednicy mniejszej, w okolicy krzyżowej kręgosłupa, w jamy brzusznej, w pęcherzu moczowym. W pierwszych dniach menstruacji silnym bólom mogą towarzyszyć wymioty, biegunka, silne wzdęcia, osłabienie (nawet omdlenie), silne pocenie się, bolesne parcie na mocz, a także bóle w pachwinach promieniujące do spojenia łonowego.

Endometriozę można wykryć za pomocą USG podczas badania ginekologicznego.

Endometrioza — leczenie

Endometrioza jest niestety nieuleczalna. Leczenie choroby polega na jej powstrzymaniu jej rozwoju oraz na pozbyciu się ciągłego bólu.

Jak wykryć endometriozę? Podstawą jest badanie ginekologiczne oraz USG transwaginalne. Chorobę można zwykle potwierdzić już na etapie tego badania. Widoczne są wtedy charakterystyczne torbiele jajników, wypełnione treścią endometrialną. Jeśli endometrioza jest rozsiana, nie da się jej uwidocznić w badaniu USG. Należy wtedy wykonać badanie krwi CA-125. Jest to marker nowotworowy, który może być podwyższony również na skutek endometriozy.

Jeśli oba badania potwierdzą nasze przypuszczenia, należy wykonać badanie laparoskopowe, które będzie podstawą do postawienia ostatecznej diagnozy.

Endometrioza co to jest i jakie są jej przyczyny?

Endometrioza charakteryzuje się bólem w okolicy miednicy, najczęściej w trakcie menstruacji. Czasem ból jest tak silny, że dezorganizuje codzienne życie. Szacuje się, że na endometriozę choruje ok. 15% miesiączkujących kobiet. Jakie są przyczyny endometriozy?

Endometrioza co to jest?

U kobiet, które miesiączkują regularnie, przez 3 tygodnie narasta w macicy błona śluzowa, która następnie złuszcza się podczas miesiączki. U pewnej grupy kobiet dochodzi jednak do sytuacji, w której część komórek endometrium razem z krwią miesiączkową przedostaje się do jajowodów i wydostaje przez nie do jamy brzusznej. Komórki mogą docierać do jajników, otrzewnej, jelit, a nawet ścian pęcherza, i zostają tam na zawsze. Właśnie takie zjawisko nazywane jest endometriozą, czyli wędrującą śluzówką macicy.

Podsumowując endometrioza to choroba ginekologiczna, która charakteryzuje się obecnością tkanki podobnej do endometrium macicy w innych narządach — w szyjce macicy, pochwie, pęcherzu moczowym lub w jamie otrzewnej (najwięcej przypadków).W wyniku tego następuje stan zapalny, którego następstwem powstają guzki i zrosty.

Endometrioza dotyka ok. 11% kobiet – w Polsce jest to ok. 1 milion pacjentek. Najczęściej są to kobiety w wieku rozrodczym, a diagnoza zwykle stawiana jest między 30 a 50 rokiem życia. Początki rozwoju tej choroby niestety mogą mieć miejsce dużo wcześniej — endometriozan wykrywana może być już u dziewcząt przed wystąpieniem pierwszej miesiączki.

Endometrioza — przyczyny

Mimo że endometrioza znana jest od ponad dwustu lat, to wciąż do końca nie są znane jej przyczyny.Istnieje tylko kilka teorii, z których jedna wskazuje na podłoże genetyczne i sugeruje związek z zaburzeniami hormonalnymi oraz immunologicznymi. Badania wskazują, że choroba częściej dotyka kobiety, u których w rodzinie (matka, siostra, babcia) zdarzały się już takie przypadki.

Inna teoria mówi o tym, że w trakcie menstruacji, krew miesiączkowa razem z komórkami endometrium przedostaje się wstecznie do jamy brzusznej (otrzewnej). Tam komórki endometrium zasiedlają się i zaczynają żyć własnym życiem poza jamą macicy. Pojawia się uciążliwy ból, który zlokalizowany jest najczęściej w pachwinie, w dole brzucha, a nawet niekiedy w okolicy odbytu. Po zakończeniu miesiączki ból zanika.

Pacjentki cierpiące na endometriozę skarżą się również na ból podczas stosunku seksualnego, plamienia międzymiesiączkowe, a także na śladowe ilości krwi w kale i moczu. Zabłąkane w jelitach lub pęcherzu moczowym endometrium może wywoływać również ból podczas mikcji i wypróżniania.

Endometrioza – dieta przy chorobie

Endometrioza to choroba zapalna, która objawia się obecnością endometrium poza jamą macicy. Szacuje się, że choruje na nią 5-15% kobiet w wieku rozrodczym, z czego aż ok. 35% cierpi na bezpłodność. Przyczyna tej choroby wciąż nie jest znana, cały czas prowadzone są badania w celu jej wyjaśnienia. Leczenie endometriozy można wspomóc odpowiednią dietą, która przyczynić się może do złagodzenia bólu, zmniejszenia stanu zapalnego, pomóc w walce z niepłodnością, a także uregulować zaburzenia strefy emocjonalno-psychicznej.

Endometrioza — jakie są objawy choroby?

Do typowych objawów endometriozy zalicza się:

  • bolesne i nieregularne miesiączki;
  • plamienia między cyklami;
  • ból podczas stosunku;
  • ból podczas oddawania moczu;
  • zaparcia, wzdęcia, biegunki;
  • bóle brzucha, pleców, stawów;
  • zmęczenie;
  • bezpłodność.

Endometrioza — leczenie

Podstawą leczenia endometriozy są leki przeciwbólowe, hormonalne środki antykoncepcyjne oraz leczenie operacyjne. Coraz więcej mówi się też o diecie przeciwzapalnej, która ma na celu łagodzenie stanu zapalnego. Przypuszcza się bowiem, że niektóre produkty mają działanie prozapalne (np. bogate w tłuszcze trans, tłuszcze ogółem, czerwone mięso), a inne działanie prozapalne (np. bogate w wapń, witaminę D czy kwasy omega-3).

Dieta przeciwzapalna eliminuje produkty pro-zapalne, nie zawiera nadwyżki kalorycznej, charakteryzuje się brakiem pokarmów przetworzonych, jest bogata w witaminy i minerały i zawiera niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (omega 3).

Produkty niewskazane przy diecie przeciwzapalnej:

  • tłuszcze trans (tłuszcze używane w przemyśle fast food oraz cukierniczym);
  • czerwone mięso (wołowina, wieprzowina, baranina);
  • alkohol;
  • soja;
  • pszenica, czyli gluten;
  • pestycydy;
  • żywność przetworzona.

Produkty o niejednoznacznym wskaźniku:

  • nabiał bogaty w wapń;
  • kawa i produkty bogate w kofeinę.

Produkty zalecane przy diecie przeciwzapalnej to przede wszystkim świeże warzywa i owoce oraz wszystkie te, które bogate są w przeciwutleniacze, kwasy omega 3 oraz błonnik. Należą do nich:

  • migdały;
  • kapusta;
  • nasiona lnu;
  • oliwa z oliwek;
  • awokado;
  • cynamon;
  • czosnek;
  • szparagi;
  • kapusta kiszona;
  • cytryna;
  • orzechy włoskie;
  • papryczka chili;
  • jagody i borówki;
  • kurkuma;
  • imbir;
  • świeża brukselka;
  • kokos;
  • komosa ryżowa;
  • grzyby shiitake;
  • ogórek;
  • kalafior;
  • nasiona chia;
  • ocet jabłkowy;
  • szpinak.

Do codziennej diety warto również włączyć napary z mniszka lekarskiego, karczocha, czystka, skrzypu, pokrzywy, brzozy, morwy białej lub ich mix.